2. Sprawozdanie z realizacji podjętych działań – Szkoła Podstawowa w Budzisławiu Kościelnym Biorąc pod uwagę analizę diagnozy i wynikające z niej potrzeby, w roku szkolnym 2015/2016,  w ramach projektu Szkoła Promująca Zdrowie prowadziliśmy wiele zaplanowanych działań pod hasłem „Zdrowie w naszych rękach”, związanych z kształtowaniem prawidłowych nawyków żywieniowych uczniów, szczególnie dotyczących spożywania zdrowych posiłków, owoców i warzyw. Podejmowaliśmy także  wiele zabiegów dotyczących umiejętnego radzenia sobie z emocjami, a co za tym idzie poprawnym zachowaniem się uczniów klas I – VI.       Zgodnie z potrzebami prowadziliśmy działania związane z promowaniem zdrowego odżywiania. Były to zabiegi nakierowane w szczególności na uświadomienie uczniom konieczności spożywania śniadań, owoców i warzyw. ¾      Aby zwiększyć świadomość dzieci na temat roli zdrowego odżywiania, włączyliśmy  się do ogólnopolskiej akcji edukacyjnej „Śniadanie daje moc”. Uczniowie wraz  z wychowawcami i rodzicami wykonali pyszne kolorowe i pożywne śniadania. Na stołach pojawiły się „wyspy” śniadaniowe. Jak przystało na zdrowe śniadanie nie zabrakło również produktów mlecznych: jogurtów, twarożku i koktajli.  Zależało nam, aby wspólnie przygotowany i spożyty posiłek połączyć z przypomnieniem ważnej roli śniadania, zwłaszcza dla młodych, rozwijających się organizmów. Nie zapomnieliśmy również o zasadach zdrowego odżywiania, wartościach odżywczych warzyw, owoców i innych wybranych produktów.  Akcja ta była dla uczniów nie tylko wspaniałą zabawą, ale stanowiła doskonałą okazję do większej integracji grupy, zwiększyła świadomość przestrzegania zasad zdrowego odżywiania i roli śniadania w diecie człowieka. ¾      Wiedząc, jak ważne jest zdrowie i dobre samopoczucie w życiu człowieka nie ustawaliśmy  w  promowaniu zdrowego stylu życia. Włączyliśmy  się  w VII edycję kampanii „Tydzień dobrego chleba i zdrowego stylu życia”. Chcieliśmy zwrócić uwagę na walory zdrowotne chleba na zakwasie, promować zasady zdrowego odżywiania oraz zachęcić do prowadzenia zdrowego stylu życia. Istotną rolę w realizacji kampanii odegrała wizyta naszych uczniów w Izbie Pamięci Wsi, Młynarstwa i Rolnictwa w Budzisławiu Kościelnym. Dzięki uprzejmości pracowników Izby uczniowie klas I – VI  mogli poznać historię chleba i uczestniczyć w warsztatach, podczas których robili ciasto chlebowe. Następnie uczestnicy warsztatów poznali metody tradycyjnego wypieku chleba i sposoby na wzbogacenie jego smaku.  Mieli  również okazję uświadomić sobie, dlaczego żywność naturalna jest najbardziej odpowiednia dla człowieka. Wiele radości sprawiło im wspólne przygotowywanie,  a potem degustacja chleba. ¾      Gwarancją każdego udanego przyjęcia są nie tylko smaczne potrawy i miła atmosfera, niemniej ważny jest elegancko nakryty stół. Liczy się przecież pierwsze wrażenie. Uczniowie klas IV – VI wraz z wychowawcami i rodzicami przygotowali nakrycie stołu Wigilijnego, które zaprezentowali w formie wystawy na szkolnym korytarzu dla całej społeczności szkolnej. ¾      W marcu,  wspólnie  z rodzicami, uczniowie klas  I –III wykonali prace plastyczne na temat   ,,Moja rodzinka żyje zdrowo”. Celem tego działania było uświadomienie dzieciom, że najważniejszą wartością w życiu jest zdrowie i jak niewiele trzeba zrobić, aby żyć zdrowo: trochę ruchu, odpowiednie odżywianie, aktywne spędzanie czasu. ¾      Zuchy aktywnie spędzały czas na zbiórkach, wspólnie przygotowały świeże soki i sałatki. Celem prowadzonych zajęć było zwiększenie świadomości na temat zdrowego odżywiania  i spożywania warzyw i owoców. ¾      Ponadto podobnie jak w latach ubiegłych zorganizowany został „Owocowo – warzywny piątek”.  W każdy piątek uczniowie przynosili na drugie śniadanie owoce, warzywa lub sok. Pod koniec roku szkolnego wyłoniony został „Mistrz Zdrowego Odżywiania” – tym razem to wyróżnienie otrzymały klasy II a i IV b. ¾      W okresie jesiennym w bibliotece szkolnej uczniowie mieli możliwość obejrzenia prezentacji  o tematyce zdrowotnej pod hasłem „Jesień warzywno – owocowa”. Miała ona na celu uświadomienie uczniom  znaczenia dobrego zdrowia dla  samopoczucia i funkcjonowania w okresie jesiennym. Poruszała kwestie dotyczące ruchu, dbałości o higienę osobistą, w tym odpowiedniego odżywiania się, aby nie chorować. Prezentacja była swoistą receptą na utrzymanie dobrego stanu zdrowia w okresie jesiennym. ¾      Klasa V układała zdrowy jadłospis. Najpierw uczniowie analizowali przykładowe menu. W dalszej kolejności każdy wymieniał co lubi jeść, zwracając uwagę na wartości odżywcze poszczególnych produktów. Na zakończenie pracując w zespołach układali zdrowy jadłospis na cały dzień, a następnie prezentowali  i oceniali jego poprawność. ¾      Uczniowie uczestniczyli w akcji „Minuta dla zdrowia” gdzie wykonywali zdrowe  kanapki i sałatki owocowo – warzywne,  ćwiczenia gimnastyczne, promowali zdrowy styl życia przedstawiając scenki. ¾      Podczas obchodów Światowego Dnia Zdrowia uczniowie klas V aktywnie uczestniczyli  w warsztatach pt. „Kwiecień miesiącem zdrowia - profilaktyka cukrzycy” prowadzonych przez dietetyka. W czasie spotkania przypomnieli sobie  zasady zdrowego odżywiania, szczególnie w kontekście zapobiegania cukrzycy. Z dużym zainteresowaniem uczestników warsztatów spotkało się wspólne przygotowanie zdrowych sałatek i pieczenie ciasteczek według przepisu podanego przez panią dietetyk. W  godzinach popołudniowych dla chętnych osób ze szkoły i lokalnego środowiska zorganizowano  warsztaty pod hasłem „Pokonaj cukrzycę – sztuka żywienia. Dobrze kupić – zdrowo jeść”. Prowadziła je p. Beata Stepanow – Prezes Stowarzyszenia Diabetologicznego – edukatorka diabetologiczna. Prowadząca,w bardzo obrazowy sposób, zaprezentowała piramidę żywieniową. Razem z uczestnikami warsztatów zbudowała ją z zakupionych wcześniej różnorodnych produktów. Ponadto analizowała informacje zamieszczone na etykietach niektórych artykułów żywnościowych, uwrażliwiając zebranych na składniki, których powinni unikać. Podpowiadała, jakie produkty można łączyć ze sobą, aby miały jak najkorzystniejszy wpływ na nasze samopoczucie i funkcjonowanie organizmu. Dzięki współpracy z rodzicami i ogromnemu wsparciu z ich strony, zorganizowano wspólne ogólnoszkolne śniadanie, podczas którego dzieci spożywały zdrowe i kolorowe potrawy. Pomysłowość wykonania sałatek, owocowych szaszłyczków, kanapek i innych smakołyków przeszła nasze najśmielsze oczekiwania. Uczestnicząc w akcji bezpłatnej dystrybucji owoców i warzyw, prowadzonej przez Agencję Rynku Rolnego, na okoliczność obchodów Dnia Zdrowia otrzymaliśmy nieodpłatnie jabłka.  Świeże owoce wystawione były w koszach na korytarzach szkolnych. Uczniowie przez kilka kolejnych dni mogli się nimi częstować. Uwieńczeniem działań prozdrowotnych dla społeczności szkolnej był apel w sali gimnastycznej, podczas którego wszyscy obejrzeli prezentację multimedialną pt. „Pokonaj cukrzycę” oraz inscenizację pt. „Słodka Marlenka” zaprezentowaną przez uczniów klasy IIb. Mali artyści w montażu słowno – muzycznym przedstawili pożądane zasady zdrowego stylu życia. Na zakończenie szkolna grupa taneczna zaprezentowała taniec, którego dynamika i rytmy latynoamerykańskie zachęciły zebranych do aktywności ruchowej – tańczyli wszyscy, a szkolny apel zamienił się w zajęcia zumby. Uczniowie klasy VI a, III b                  iczłonkowie SK PCK uczestniczyli w happeningu, który przeszedł ulicami Budzisławia. Podczas przemarszu uczestnicy wznosili prozdrowotne okrzyki, napotkanym przechodniom wręczali ulotki informacyjne na temat zagrożeń, jakie niesie ze sobą cukrzyca. Oprócz zabiegów prozdrowotnych dotyczących kształtowania nawyku zdrowego odżywiania w tym   roku szkolnym prowadziliśmy działania sprzyjające rozwojowi sfery zdrowia psychicznego. ¾      W klasach I – III realizowano projekty edukacyjno – wychowawcze pod hasłem „Wychowanie przez czytanie”. Jeden z nich polegał na tym, że uczniowie klas III poznając bohaterów książki „Bon czy ton, savoir – vivre  dla dzieci” autorstwa G. Kazdepke uczyli się zasad dobrego wychowania. Poznawali zasady zachowania się w różnych sytuacjach. ¾      W poszczególnych klasach  odbywały się Dni Grzeczności i wybory Króla i Królowej Ciszy. Ponadto zgodnie z planem odbyły się konkursy na: najestetyczniejszą szatnię i poprawnego ustawiania się pod klasą. Przez cały okres trwania konkursu klasy otrzymywały punkty za porządek w swojej szatni. W rezultacie estetyka tych pomieszczeń była coraz lepsza, a zwycięzcą została klasa II c. ¾      W listopadzie obchodziliśmy kolejny Dzień Życzliwości i Pozdrowień. Zachęcając wszystkich do okazywania sobie serdeczności, w każdej klasie wybrane zostały osoby, które uważane są za najbardziej życzliwe. Wyboru osób dokonywali nie tylko uczniowie, ale także nauczyciele i pracownicy przyznając pochwały. Uczniowie z najwyższą ilością pochwał zostali wyróżnieni na szkolnym apelu. Ich nazwiska zawisły na specjalnej tablicy. Można  było oglądać ją na korytarzu szkolnym. Szczególnemu podkreśleniu atmosfery życzliwości służyły piernikowe ciasteczka w kształcie serca rozdawane przez organizatorki akcji. Podczas słodkiego poczęstunku, rodzice, nauczyciele, pracownicy szkoły i uczniowie losowali karteczkę ze specjalną, miłą dedykacją. Obchody Dnia Życzliwości wywołały wiele radości. Kolejny raz udowodnił, że warto być życzliwym zawsze, nie tylko od święta. ¾      Kolejnym działaniem mającym na celu wyeliminowanie niepożądanych zachowań u uczniów  była organizacja apeli porządkowych. Podczas tych spotkań omawiane były zasady zachowania nad, którymi pracowaliśmy szczególnie w tym roku szkolnym. Podsumowywano  dotychczasowe postępy lub niedociągnięcia w tym zakresie. Wyróżniani byli uczniowie, i klasy, których postawa zasługiwała na pochwałę. ¾      Podczas godzin z wychowawcą podejmowano tematykę  agresji, przemocy, rozwiązywania konfliktów i mediacji, budowania poczucia własnej wartości, asertywności, komunikacji interpersonalnej. Prowadzona była również pedagogizacja rodziców, np. wygłoszono referat w klasie III b na temat: „Jak kształtować właściwe postawy i zachowania u dzieci?”, Oprócz wyżej wymienionych działań w roku szkolnym 2015/2016 realizowane były następujące akcje  i programy zdrowotne: ¾      Program profilaktyki palenia tytoniu „Znajdź właściwe rozwiązanie” – celem głównym programu było zapobieganie paleniu tytoniu wśród uczniów starszych klas szkół podstawowych i gimnazjum.  Ponadto uczestnicząc w zajęciach w ramach programu uczniowie integrowali się z grupą, poznawali funkcjonowanie ludzkiego organizmu i jego potrzeby, a przede wszystkim konieczność odpowiedniego odżywiania i czystego powietrza,   uczyli  się zachowań asertywnych, poznali mechanizmy nacisku grupowego wraz z nauczeniem się sposobów odmowy. Rozpoznawali  odczucia przeżywane w sytuacjach trudnych. Uświadamiali sobie mechanizm konfliktu,   uczyli się radzenia sobie z problemami,  umacniali  poczucie własnej wartości, pozytywnego myślenia o sobie  i kształtowania ważnych umiejętności w kontaktach z ludźmi.  ¾      Program „Trzymaj formę” – dzięki udziałowi w programie uczniowie dowiedzieli się jak ważny jest ruch, prawidłowe odżywianie oraz poznali różne formy aktywnego wypoczynku. Wykształcili  w sobie kilka nawyków niezbędnych do utrzymania dobrej formy fizycznej i zdrowotnej. Szczególnie dotyczyło to aktywnego spędzania wolnego czasu i zdrowego odżywiania. ¾      Program edukacji antynikotynowej „Nie pal przy mnie, proszę” – realizowany był w klasach I – szych. Głównym celem programu było: uporządkowanie i poszerzenie informacji na temat zdrowia, kształtowanie u dzieci postaw odpowiedzialności za własne zdrowie, uświadomienie dzieciom, że palenie tytoniu jest szkodliwe dla zdrowia, uwrażliwienie dzieci na szkodliwe oddziaływanie dymu papierosowego związane z biernym paleniem. ¾      W ramach akcji „Rzuć palenie razem z nami” wykonana została okolicznościowa gazetka informująca o szkodliwości palenia, ze szczególnym zwróceniem uwagi na niebezpieczeństwa wynikające z wdychania dymu papierosowego przez osoby przebywające w otoczeniu palacza (bierne palenie). Ponadto informacje o szkodliwości palenia i sposobach rzucenia tego nałogu przekazaliśmy rodzicom obecnym na zebraniu w dniu 19.11.2015r. korzystając z ulotek otrzymanych z PSSE w Koninie oraz opracowanych przez opiekuna SK PCK. ¾      Kolejny program dotyczył dbałości o higienę jamy ustnej i nosił tytuł „Chroń dziecięce uśmiechy”. Podczas zajęć uczniowie wzajemnie oceniali swój stan uzębienie, poznali budowę zęba, rozmawiali na temat częstości mycia zębów oraz innych sposobach dbania o nie. Utrwalali wiedzę dotyczącą czterech kroków dbania o zęby. Ze smutkiem przyjęli informację, że słodycze mają zgubny wpływ na szkliwo. Zrozumieli również, że po zjedzeniu słodyczy koniecznie trzeba myć zęby. Hitem spotkań było doświadczenie z jajkiem i octem, które pokazało jak kwas działa na wapń. Ponadto dzieci oglądały różne filmiki na temat dbałości o higienę jamy ustnej, rozwiązywały krzyżówki, rebusy, łamigłówki, układały wierszyki i rymowanki. Wykonywały prace plastyczne. Praktycznie ćwiczyły poprawne mycie zębów. Wiele cennych informacji na temat higieny jamy ustnej i wizyt u lekarza stomatologa uzyskały podczas spotkania ze stomatologiem i pielęgniarką szkolną. Promując zasady zdrowego odżywiania i dbałości o zdrowie, wskazywaliśmy także sposoby ratowania życia lub zdrowia poszkodowanego. Najważniejszym bowiem ogniwem łańcucha ratowniczego są świadkowie wypadku, gdyż od ich umiejętności, reakcji i właściwego postępowania, zależy wartość najwyższa – życie ludzkie. Od maja do czerwca 2016 R., pracownicy Zespołu BHP Grupy PZU przeprowadzili profesjonalne warsztaty z zakresu I pomocy przedmedycznej dla wszystkich uczniów z klas I – VI. Cała społeczność szkolna poznawała  i doskonaliła umiejętności udzielania I pomocy. Podczas pokazów wykorzystywano specjalistyczny sprzęt ratowniczy i treningowy. Zaprezentowane ćwiczenia praktyczne i wskazówki prowadzących, uświadomiły dzieciom jak ważne jest odpowiednie zachowanie i sposób postępowania w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia człowieka. Udział w spotkaniach ze specjalistami przyczynił się do  utrwalenia wiadomości i umiejętności w tym zakresie. Przeszkoleni zostali także wszyscy nauczyciele oraz pracownicy administracji i obsługi. Ponadtopodczas Europejskiego Dnia Przywracania Czynności Serca, uczniowie, nauczyciele oraz pracownicy naszej szkoły,  po raz kolejny  włączyli się w „Ogólnopolską Akcję Bicia Rekordu w  jednoczesnym prowadzeniu resuscytacji krążeniowo-oddechowej”. W akcji tej udział wzięło ponad 400 osób. Wzorem lat ubiegłych w bieżącym roku szkolnym kontynuowane były systematyczne wyjazdy na basen do Konina, cieszące się dużym zainteresowaniem wśród uczniów. Głównym zadaniem wyjazdów była nauka pływania, która służy celom sportowym, zdrowotnym, higienicznym i leczniczym. Dzięki systematycznymzajęciom  uczniowie opanowali pływanie stylem grzbietowym, kraulem na piersi oraz starty do wody.  W ramach sprawdzenia własnych możliwości pływackich uczestnicy zajęć wzięli udział w zawodach pływackich na dystansie 25m. Wszyscy radzili sobie świetnie z pokonaniem tego dystansu. Żaden  z zawodników nie czuł się przegranym, ponieważ samo przepłynięcie odległości 25 m było ogromnym sukcesem. Dzięki wyjazdom na basen wzrosła świadomość uczniów na  temat zdrowego trybu życia i bezpiecznego korzystania z uroków kąpieli. Innym sposobem dbałości o zdrowie i aktywnego sposobu spędzania wolnego czasu były wycieczki rowerowe Członków Klubu Młodego Badacza Regionu po Powidzkim Parku Krajobrazowym. Uprawiając turystykę rowerową uczniowie mieli możliwość poprawy własnej kondycji i odreagowania stresu.   Sprawozdanie z realizacji podjętych działań – Przedszkole w Budzisławiu Kościelnym W ramach projektu Szkoła Promująca Zdrowie w roku szkolnym 2015/2016r.  w przedszkolu realizowane zostały następujące działania:   Promowanie zasad zdrowego odżywiania i zachowań prozdrowotnych.   Działania prozdrowotne w naszym przedszkolu rozpoczynamy od stworzenia dzieciom przyjaznego otoczenia w którym wdrażane są kolejno działania, mające na celu wykreowania postawy sprzyjającej prawidłowemu rozwojowi małego dziecka. Dzieci już na początku roku zapoznały się z pomieszczeniami przedszkola, pracującymi                       w nim osobami i ich funkcjami. Powstały kodeksy przedszkolaka, które umieszczone są                      w salach i do których można się zawsze odnieść. Dzieci poznały zasady bezpiecznego poruszania się  (w parach, kolumnie, indywidualnie) po przedszkolu, na wycieczkach i spacerach, a także zasady korzystania ze sprzętów w poszczególnych salach i pomieszczeniach. W każdej  z grup przedszkolnych odbyły się cykle zajęć promujących zdrowie i zdrowe odżywianie. Tematyka tych zajęć to między innymi : „Owoce i warzywa są smaczne i zdrowe”, „Witaminy w koszyku -  warzywa”. W grupach dzieci 4, 5-6 letnich zorganizowany został także „Dzień biały” gdzie na stole prym wiodły produkty mleczne. Dzieci dowiedziały się dlaczego mleko jest tak ważne w ich diecie oraz poznały produkty które powstały na bazie mleka (sery, jogurty, desery). „Dzień Marchewki” z kolei zachęcił dzieci do sięgania po warzywa jako źródło witamin, a także jako pyszne przekąski. Dzieciz grupy 3 latków na zajęciach z serii „Kuchcikowo”, wcieliły się w rolę kucharzy i degustatorów przygotowując soki owocowo-warzywne. W grupach 3, 4, 5-6 latków, dzieci wraz z rodzicami przygotowywały „Zdrowe śniadanie” oraz „czarowały” kolorowe i apetyczne potrawy na warsztatach kulinarnych ” Kuchcikowo”. Dzięki tym zajęciom, rodzice i dzieci mogli zobaczyć, że zdrowe jedzenie, wcale nie musi być nudne, a odrobina fantazji, może urozmaicić każdy posiłek. Zwrócono także uwagę na ilość i jakość wypijanych przez dzieci napojów. Podczas obchodów „Dnia zdrowia”, szczególny nacisk położony był na promowanie wody jako najzdrowszego napoju. Dzięki wystawce „Wypijamy…kilogramy cukru”, dzieci i rodzice mogli przekonać się jak wiele cukru zawartego jest w popularnych napojach. Troska o zdrowie, to także troska o bezpieczeństwo dzieci a także kreowanie u nich postaw wspomagających bezpieczeństwo. W związku z tym,  już na początku roku szkolnego, we wszystkich grupach przeprowadzono cykle zajęć dostosowanych do wieku i możliwości dzieci. Tematyka zajęć obejmowała zajęcia: „Jestem bezpieczny na ulicy”, „Jesteśmy uczestnikami ruchu drogowego”, „Poznaję razem z tatą zasady ruchu drogowego”. Dopełnieniem tematu było październikowe spotkanie wszystkich grup  z policjantem. Razem z nim dzieci utrwaliły sobie wiadomości dotyczące bezpieczeństwa na drodze a także miały możliwość ćwiczeń w przechodzeniu „po pasach” z udziałem według wskazówek policjanta.    Realizując  program "Bezpieczny przedszkolak" dzieci zapoznały się z  serią historyjek pt. ,,Tosia uczy i ostrzega”,  dotyczących bezpiecznych zabaw w przedszkolu, na podwórku, na placu zabaw. Poza tym dzieci uczestniczyły w próbnym alarmie ewakuacyjnym, podczas którego szybko  i sprawnie, w zwartym szyku opuściły budynek przedszkola. W ramach działań prozdrowotnych przedszkole kontynuowało współpracę z Powiatową Stacją Sanitarno - Epidemiologiczną w Koninie, z Sekcją Oświaty Zdrowotnej. W ramach proponowanych przez PSSE, realizowane były takie programy jak: - „Moje dziecko idzie do szkoły” skierowany był do dzieci 5-6 letnich oraz ich rodziców. Celem podejmowanych działań było propagowanie zdrowego stylu życia i wyrabianie nawyków prozdrowotnych u dzieci i rodziców.   W ramach realizacji programu, działania podejmowane były w następujących obszarach: wyrabianie prawidłowych nawyków żywieniowych, propagowanie aktywnego spędzania wolnego czasu, higiena jamy ustnej, prawidłowa postawa ciała, bezpieczeństwo dziecka (zdrowie psychiczne i fizyczne), prawidłowy rozwój mowy, przeciwdziałanie nikotynizmowi, przygotowanie do obowiązków szkolnych, właściwe relacje rówieśnicze, dziecko w  środowisku lokalnym. - „Czyste powietrze wokół nas”, zrealizowany został według założeń organizatora. Przeprowadzony został cykl zajęć przeznaczonych dla dzieci 5-6 letnich. Zajęcia wzbudziły duże zainteresowanie przedszkolaków. Pozwoliły im dowiedzieć się na czym polega nikotynizm, poznały termin „czynny”  i „bierny palacz” oraz dostrzegły potrzebę dbania o zdrowie i jego ochronę przez unikanie używek jakimi są papierosy, wykonały plakaty promujące życie bez nikotynizmu.  Podczas spotkania  z rodzicami zwrócono uwagę na wpływ palenia papierosów na biernego palacza – dziecko. Podkreślono znaczenie rodzica jako osoby dostarczającej dziecku pozytywnych wzorców zachowań. - „Bądźmy zdrowi – wiemy, więc działamy”  to program przeznaczony dla dzieci 5-6 letnich,  który miał na celuwzrost świadomości społecznej na temat wpływu odżywiania,  aktywności fizycznej na zachowanie  i umacnianie zdrowia a także zachowania właściwej higieny. Oparty był na działaniach w obszarach: higiena osobista( higiena jamy ustnej, ciała, ubioru, spotkanie z pielęgniarką, stomatologiem) zachowania higieniczne i prozdrowotne, zdrowe odżywianie (przygotowywanie zdrowych posiłków, tworzenie piramidy żywieniowej), aktywność fizyczna (ruch na świeżym powietrzu, imprezy prozdrowotne z włączeniem rodziców). Ponadto, przedszkole włączyło się w akcje prozdrowotne, takie jak: - „Światowy Dzień Zdrowia” – przedszkole podjęło działania pod hasłem „Pokonaj cukrzycę!”.  We wszystkich grupach przedszkolnych przeprowadzono pogadanki umożliwiające dzieciom zrozumienie choroby jaką jest cukrzyca. Dzieci poznały sposoby zapobiegania cukrzycy typu 2, poznały znaczenie  i potrzebę prowadzenia zdrowego trybu życia (potrzeba aktywności fizycznej, zdrowa dieta…). Wykonane zostały plakaty „Stop cukrzycy”, poznały działanie glukometru i cel jego zastosowania. Obejrzały prezentacje multimedialne promujące zdrowy styl życia i troski o zdrowie. Rodzicom, dziadkom przedszkolaków, rozdane zostały ulotki informacyjne „Cukrzyca - co warto o niej wiedzieć?” W kąciku rodzica umieszczone zostały materiały dotyczące cukrzycy. Przygotowana została także wystawka „Wypijamy… kilogramy cukru”. - „5 razy dziennie warzywa i owoce” – we wszystkich grupach wiekowych odbyły się zajęcia mające na celu zachęcanie do jedzenia owoców i warzyw, ukazując ich walory smakowe i zdrowotne. Dzieci przynosiły swoje ulubione owoce, w ramach deseru serwowane były owoce sezonowe. - „Tydzień dla serca” - celem akcji było propagowanie zdrowego stylu życia, uświadomienie przedszkolakom związku między aktywnością fizyczną i dietą, a występowaniem chorób układu krążenia oraz wyrobienie u dzieci poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie. Dzieci miały okazję posłuchać bicia własnego serca, dowiedzieć się jakie znaczenie ma w funkcjonowaniu ich organizmów.  W ramach promocji zdrowia, przedszkole wzięło udział w realizacji projektu „Dzieciństwo bez próchnicy”.  Projekt jest inicjatywą współfinansowaną w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy przez Szwajcarię w ramach współpracy z nowymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej oraz ze środków Ministerstwa Zdrowia. W poszczególnych grupach przedszkolnych  odbyły się zajęcia,   podczas których dzieci uczyły się  jak prawidłowo myć zęby, dowiedziały jak ważne jest dbanie o zęby  już od najmłodszych lat oraz co wpływa na zdrowie jamy ustnej oraz co jeść by uśmiech był zdrowy i promienny. Po zakończonych zajęciach dzieci otrzymały upominki w postaci kosmetyczek z pastą i szczoteczką do zębów. Rodzice  za pośrednictwem przedszkola otrzymali przystępne i nowoczesne materiały informacyjne  które zawierały wskazówki jak powinni dbać o zdrowie zębów swoich dzieci już od najmłodszych lat oraz jak skutecznie kształtować u dzieci prawidłowe nawyki żywieniowe. Działania związane z profilaktyką stomatologiczną zostały w naszym przedszkolu wzbogacone o wizytę dzieci 5-letnich w gabinecie stomatologicznym i spotkanie ze stomatologiem  p. Barbarą  Gronowską -  Graczyk. W grupach młodszych dzieci miały okazję przez chwilę stać się małymi dentystami i leczyć chore ząbki w zaaranżowanej zabawie. W minionym roku szkolnym zorganizowane zostało także spotkanie dzieci 5-6 letnich z pielęgniarką,  p. Bożeną Kuznowicz, która przybliżyła dzieciom temat higieny osobistej, właściwego dbania o jamę ustną.Podczas spotkania z pracownikami z zespołu BHP grupy PZU, dzieci uczyły się udzielać pierwszej pomocy oraz opatrywać drobne rany. Zorganizowane zostało także spotkanie z Ratownikami Medycznymi z „Medical Service Kamaro”. Spotkanie to miało na celu oswojenie się dzieci z pracownikiem medycznym, poznanie zadań ratownika medycznego, uświadomienie dzieciom, że są to osoby ratujące życie i zdrowie oraz niosące pomoc także dzieciom. Dzieci miały możliwość obejrzenia karetki pogotowia.   Rozpowszechnianie aktywnego trybu życia.   Aktywność ruchowa jest niezbędnym czynnikiem pełnego, prawidłowego rozwoju fizycznego i  psychicznego dziecka i właśnie pod tym kątem podejmowany był szereg działań. W rytm przedszkolnego dnia  wpisane są na stałe działania oparte na aktywności fizycznej.  Początek dnia wiąże się z ćwiczeniami porannymi, następnie zabawy ruchowe oraz spacery zdrowotne. Dzieci uczestniczą w zajęciach na boisku, sali sportowej, sali do gimnastyki korekcyjnej, placu zabaw,  wykorzystując bogate wyposażenie w sprzęt sportowo – rekreacyjny. W pracy z dziećmi nauczyciele stosują: ćwiczenia poranne wg K. Wlaźnik (zestawy ćwiczeń gimnastycznych), ruch rozwijający W.Sherborne, metoda Labana, (metoda C. Orffa, R. Labana), Zumba, metoda KLANZA, techniki relaksacyjne. W ramach współpracy ze szkołą, dzieci  5- letnie uczestniczyły w zajęciach z ruchowych w sali gimnastycznej, które prowadziła nauczycielka  WF ze szkoły podstawowej. Podczas spotkania dzieci wykonały różnego rodzaju ćwiczenia rozwijające sprawność wszystkich części ciała. Zajęcia łączące zabawę, ruch i muzykę sprawiają, iż dzieci się ośmielają, nabierają pewności siebie, poznają swoje ciało i łatwiej nawiązują kontakty z rówieśnikami. Podczas ćwiczeń obowiązywał strój gimnastyczny, w który przedszkolaki samodzielnie się przebierały. Była to ich pierwsza szkolna „Lekcja wychowani fizycznego”. Dzieci uczestniczyły także w II Gminnej Olimpiadzie Sportowej Przedszkolaka, wnoszącej element rywalizacji i dodatkowej motywacji do uprawiania sportu. Ponieważ dla dzieci największymi autorytetami są rodzice, to właśnie ich włączono do działań prozdrowotnych. Tegoroczne uroczystości związane z Dniami Rodziny, odbywały się głównie plenerowo (plaża Tręby Stare, boisko sportowe), a główną ich atrakcją były zabawy ruchowe dzieci z rodzicami. Z tego tytułu zorganizowane zostały tańce grupowe, Zumba z udziałem instruktora , zabawy sportowe. W celu promocji aktywności fizycznej,  w przedszkolnym kąciku rodzica została umieszczona informacja pt. „ Aktywność ruchowa dzieci” która przybliżała rodzicom fizjologiczną potrzebę ruchu dla dziecka  w wieku przedszkolnym oraz  dała wskazówki jak dbać o prawidłową postawę ciała dziecka. Zapewnienie dzieciom możliwości wspólnej zabawy i nauki w warunkach bezpiecznych, przyjaznych i dostosowanych do ich potrzeb rozwojowych sprzyja ich zadowoleniu i zachęca do kreowania postawy osoby aktywnej fizycznie. Dbanie o zdrowie psychiczne i psychospołeczne, edukacja do życia w rodzinie. Na prawidłowy rozwój dziecka – fizyczny, intelektualny, emocjonalny i społeczny w ogromnym stopniu wpływa jego zdrowie psychiczne. By wszystkie te sfery rozwijały się prawidłowo i równomiernie, muszą być zaspokojone wszystkie podstawowe potrzeby dziecka. W naszym przedszkolu organizacja pracy, formy i metody pracy stosowane przez nauczycieli, jak również sama atmosfera służą w wielkim stopniu ochronie zdrowia psychicznego dzieci. Staramy się więc, aby w przedszkolu panowała atmosfera spokoju, pogody, poczucia bezpieczeństwa, radości, wzajemna życzliwość i swoboda działania. Przedszkolaki zwracają uwagę, by mówiły możliwie cicho, spokojnie poruszały się po sali bez nadmiernego pośpiechu, biegania, potrącania. W razie potrzeb istnieją miejsca gdzie dziecko ma możliwość wyciszenia się, uspokojenia.  Do działań profilaktycznych podejmowanych przez przedszkole należą zabawy i ćwiczenia budujące zaufanie do samego siebie i innych, sprzyjające poczuciu bezpieczeństwa fizycznego i emocjonalnego prowadzonych Metodą Ruchu Rozwijającego, zabawy i ćwiczenia kształtujące świadomość ciała oraz własne możliwości ruchowe, dziecięce masażyki, trening relaksacyjny z elementami wizualizacji, improwizacje ruchowe do utworów muzyki poważnej, słuchanie muzyki relaksacyjnej podczas poobiedniego odpoczynku, bajkoterapia. Zwracając uwagę dzieciom na to, co zdrowe i bezpieczne, uczymy je dbania o swoje dobre samopoczucie psychiczne, fizyczne i społeczne. Dzieci w każdej z grup wiekowych zapoznały się na miarę swych możliwości ze swoimi prawami jako dziecko, uczeń, członek rodziny czy obywatel. Wiedzą, że są osoby do których mogą zwrócić się  z każdym problemem. Wiele uwagi poświęca się na uczenie dzieci zasad współżycia w grupie, sposobu odnoszenia się do siebie wzajemnie, do dorosłych. Dzieci uczone są szacunku do swojego kraju, tradycji, społeczeństwa lokalnego i rodziny. Organizowane są spotkania w których dzieci mają okazję wyrazić miłość w stosunku do osób najbliższych – rodziców, dziadków. Doskonałym czasem do wzmacniania więzi rodzinnych są spotkania organizowane przez przedszkole z okazji Dnia Babci, Dziadka, Mamy, Taty a także zajęcia, podczas których dzieci uczą się nazywania swoich uczuć,  a także okazywania ich.            4.  Monitoring podjętych działań.   Za monitorowanie działań odpowiedzialny był szkolny zespół ds. Szkoły Promującej Zdrowie. Osoby odpowiedzialne za działania, akcje itp. bezpośrednio po ich realizacji, przygotowywały sprawozdania poparte zdjęciami i przesyłały je szkolnemu i przedszkolnemu koordynatorowi. Najważniejsze wydarzenia opisywaliśmy w kronice, umieszczaliśmy na stronie internetowej oraz przekazywaliśmy do prasy lokalnej. Na koniec roku szkolny koordynator przygotował całoroczne sprawozdanie  i prezentację.     5. Informacja na temat ewaluacji podjętych działań.       Na podstawie przeprowadzonych obserwacji i przeglądu dokumentacji szkolnej (sprawozdania, dzienniki lekcyjne, protokoły Rady Pedagogicznej) stwierdzono, że dzięki wielu zabiegom prozdrowotnym prowadzonym w przedszkolu i w szkole, u społeczności szkolno – przedszkolnej wzrosła świadomość wpływu odżywiania i zdrowego trybu życia na stan zdrowia psychicznego  i fizycznego. Liczne rozmowy z przedstawicielami całej społeczności szkolnej wykazały, że popularyzujemy wśród uczniów zdrowy styl życia. Wychowankowie chętnie biorą udział w akcjach zdrowotnych. Monitoring podejmowanych działań na bieżąco prowadził zespół ds. SzPZ.            Dokumentacja potwierdzająca podjęte działania – załącznik „Prezentacja działań z zakresu promocji zdrowia podjętych przez ZSP w Budzisławiu Kościelnym w roku 2015/2016.     Podpis Dyrektora:                     Podpis  koordynatora szkolnego:                ………………………………………………………………………………………………. miejscowość, data