Temat innowacji: „Łąka storczykowa przed nami się chowa”
Autor: dr Marzena Fedorowicz
Typ innowacji: metodyczna
Termin realizacji: kwiecień 2014 – listopad 2014
Cel ogólny:
Poszerzenie wiadomości z zakresu bioróżnorodności, ekologii, ochrony i promocji siedlisk cennych przyrodniczo z wykorzystaniem metod aktywizujących i bezpośrednich badań prowadzonych przez uczniów w terenie.
Nr rejestracji: 5361.2.160.2014
PRZYKŁADY DZIAŁAŃ
Badania chemiczne gleby i wody
Podczas zajęć terenowych, w ramach innowacji pedagogicznej „Łąka storczykowa przed nami się chowa”, uczniowie pobrali dwie próby glebowe z terenu łąki (20cmx20cmx20cm), które następnie poddano badaniu. Jedna z prób pobrana była z terenu porośniętego turzycami, a druga z miejsca porośniętego trawami. Uczniowie dokonali już na łące wstępnego porównania tych dwóch materiałów badawczych oraz oddzielili części zielone nadziemne od korzeni i gleby. Próby glebowe przetransportowano do szkoły, wysuszono, zważono oraz poddano analizie.
Uczniowie pobrali również próbkę wody z płynącego obok łąki strumyka. Woda miała delikatnie zielonkawe zabarwienie. Próbkę poddano analizie oraz porównano wyniki badań z wodą wodociągową z Budzisławia Kościelnego, Wilczyna i z wodą z akwarium.
Wyniki swoich prac uczniowie zaprezentowali całej społeczności szkolnej oraz zaproszonym gościom podczas podsumowania innowacji pedagogicznej „Łąka storczykowa przed nami się chowa”, które odbyło się dnia 20 listopada 2014 roku.
Należy również nadmienić, że podczas zajęć dodatkowych uczniowie mieli możliwość zapoznania się z metodami badania gleby i wody, zastosowali też niektóre metody badawcze w praktyce.
Chcąc szerzej spojrzeć na czystość wody oraz na występujące w niej zanieczyszczenia, uczniowie udali się do Stacji Uzdatniania Wody w Budzisławiu Kościelnym. Tam Pan Mariusz Szczepański omówił im, na czym polega proces uzdatniania wody pitnej. Zapoznał młodzież z urządzeniami występującymi na terenie hydroforni oraz funkcjami, jakie one pełnią.
Podczas samodzielnego wykonywania doświadczeń chemicznych, nasi uczniowie zdobyli wiele ciekawych informacji. Kładąc nacisk na praktyczne zdobywanie wiedzy, kształtujemy ludzi bardziej odpowiedzialnych za stan środowiska naturalnego, w którym żyją.
/-/ Ewelina Wawrzyniak
  
Łąka przedmiotem badań gimnazjalistów
Zajęcia praktyczne na łące mogą być niezwykle emocjonujące. Realizując zaplanowane działania w ramach innowacji pedagogicznej „Łąka storczykowa przed nami się chowa”, uczniowie nie tylko biorą udział w zajęciach stacjonarnych, ale przede wszystkim aktywnie uczestniczą w prowadzeniu własnych badań, ich dokumentowaniu i opracowywaniu. W sobotę 20.09.2014 r. gimnazjaliści brali udział w zajęciach terenowych na terenie łąki w Budzisławiu Kościelnym, której różnorodność jest przedmiotem badań innowacji. Pod czujnym okiem pani M. Fedorowicz i pani E. Wawrzyniak, zespoły uczniowskie kartowały zasoby florystyczne łąki, dokonały też poboru i wstępnej analizy prób glebowych z wyznaczonych powierzchni terenu badań. Kolejnym etapem będzie opracowanie mapy roślinności rzeczywistej łąki i wykonanie szczegółowych badań chemicznych gleby. Takie podejście do nauczania wyzwala w uczestnikach poczucie odpowiedzialności za proces uczenia się, umożliwia praktyczne wykorzystanie metod naukowych.
/-/ Marzena Fedorowicz
/-/ Ewelina Wawrzyniak
 
badanie gleby badanie gleby
 
kartowanie roślinności kartowanie roślinności
kartowanie roślinności
Gimnazjaliści w Muzeum Środowiska Leśnego i Rolniczego PAN w Poznaniu
Widzieliśmy dropie? Tak, to wielce prawdopodobne, że dwie uczennice naszego gimnazjum dokonały obserwacji tych wielkich ptaków, które niemalże wyginęły z terenu Polski. Przypuszczenie to potwierdził profesor Bałazy w czasie rozmowy, którą uczniowie przeprowadzili będąc pod koniec września br. z wizytą w Muzeum Środowiska Leśnego i Rolniczego PAN w Poznaniu. W czasie zwiedzania ekspozycji uczniowie dowiedzieli się wielu cennych informacji na temat typowych gatunków pól, łąk i lasów. Analizowali też zmiany w formach ochrony gatunków w Polsce na przestrzeni dziejów. Szczególnie zaciekawiła uczniów informacja o znaczącym wzroście populacji bobrów w Polsce, a także traktowania liczebności gatunków ptaków drapieżnych jako wskaźnika czystości środowiska. Obecność towarzyszących człowiekowi gatunków pozwala na stwierdzenie, czy stan naszego środowiska wpływa na nas korzystnie, czy też nie. Wiedzieć więcej o środowisku to klucz do respektowania zasad ochrony. Dzięki uprzejmości profesora Bałazego i jego niezmiernie ciekawym opowieściom dowiedzieliśmy się również wiele o pracy w instytucie naukowym.
Zajęcia odbyły się w ramach działań realizowanej w Gimnazjum im. Przyrodników Polskich w Budzisławiu Kościelnym innowacji pedagogicznej.
/- / Marzena Fedorowicz
 
Profesor Bałazy opowiada o drapieżnych ptakach Największy z polskich ssaków
  Dyskusja o ochronie wód i ekosystemów łąkowych Pożegnalne zdjęcie całej grupy
Z wizytą w ogrodzie botanicznym
Realizacja założeń podstawy programowej wymaga udziału uczniów w zajęciach warsztatowych wykorzystujących przestrzeń przyrodniczą. Dlatego też uczniowie klas II i III wybrali się na zajęcia w ramach prowadzonej w szkole innowacji pedagogicznej. Zajęcia odbyły się 24 września 2014 r. na terenie Ogrodu Botanicznego w Poznaniu. Podczas warsztatów praktycznych uczestnicy uczyli się rozpoznawania cech traw i turzyc, mając do dyspozycji okazy zebrane w Ogrodzie Botanicznym. Uczniowie poznali najważniejsze działy Ogrodu. Szczególnie zaciekawił wszystkich dział geografii roślin, w którym podziwiać można było bogactwo i odrębność obcej flory, pokazanej na przykładzie różnych rejonów świata, m.in.: obszarów polarnych, rejonów Ameryki Północnej, środkowej, północnej i wschodniej Azji oraz różnych regionów Europy. W czasie zajęć na terenie Ogrodu uczniowie poznali podstawowe gatunki łąkowe i szuwarowe. Mieli też sposobność zgłębienia metodyki prowadzonych badań ekologicznych w ogrodach botanicznych. Podobne metody, chociaż na mniejszą skalę, uczniowie stosują w czasie zbierania danych i eksperymentowania na zajęciach realizowanej w szkole od ubiegłego roku szkolnego innowacji pedagogicznej pt.: Łąka storczykowa przed nami się chowa”. Wizyta w ogrodzie pozwoliła na zgłębienie tajników przystosowań roślin do siedliska przede wszystkim dzięki analizie roślin zgromadzonych w dziale ekologicznym. Dział systematyczny, który stanowi najstarszą część ogrodu, pokazał uczniom charakterystyczny sposób ekspozycji stosowany w ogrodach botanicznych zwany poletkowym. Niestety, nie mogliśmy poznać tu wszystkich gatunków, bowiem dział systematyczny prezentował ich tu aż ponad 2000. Skupiono się więc na przypomnieniu cech podstawowych grup roślin: zarodnikowych, nagonasiennych i okrytonasiennych. W dziale biologii roślin poznano i utrwalono wiedzę na temat rodzajów kwiatów i kwiatostanów, przystosowań ochronnych przed samozapyleniem, rodzajów owoców, rożnych typów liści i ulistnienia, a także przekształcania liści i pędów. Ciekawostką okazał się też dział roślin chronionych, w którym uczniowie mogli zobaczyć żywe okazy znane dotychczas tylko z fotografii. Obecność w Ogrodzie to także kontakt z ludźmi, którzy realizują tu swoje powołanie, wykonując wiele zawodów. Pracują tu bowiem osoby zajmujące się administracją, dydaktyką, pracą naukową ( w tym badania dotyczące fenologii, ochrony gatunków rzadkich i ginących czy problemem aklimatyzacji), ogrodnicy i pracownicy techniczni.
Wizyta w poznańskim Ogrodzie Botanicznym z pewnością na długo pozostanie w pamięci uczniów, którzy - w ramach nawiązanej współpracy - pozostawili do dyspozycji Ogrodu materiały z wystawy o prof. Adamie Wodziczko, która wykonana została przez uczniów naszej szkoły w poprzednich latach jako efekt pracy nad patronem szkoły. Mamy nadzieję, że w przyszłości znów odwiedzimy to miejsce, którym niegdyś kierował ten wielki polski przyrodnik.
/-/ Marzena Fedorowicz
 
Budka dla pszczół Dąb węgierski
 
Poznajemy metodykę badań ekologicznych Podczas zajęć oznaczania traw i turzyc |
;)
;)
;)
;)
;)
;)
;)
;)
;)
;)
;)
;)
;)
;)
;)
;)
